Şalgam Turpu

Şalgam Turpu, Şalgam, turpgiller ailesinin bir parçası olup, 15-20 cm boyları olan ve ülkemizde yetiştirilebilen bir sebzedir. Şalgam, ilk yılında kökleri ve toprak üstündeki yeşil bölümleri; ikinci yılında sap kısımları, çiçekleri ve tohumları oluşmaktadır. Şalgam bitkisinin sebze olarak kullanılan kısmı, şişkince olan kök kısmıdır. Basıkça, yuvarlağımsı ya da uzun silindir şekillerinde olan kök sertçe olup, etinin rengi ise beyaz ya da mavimtıraktır. Fakat köklerin toprak yüzeylerine en yakın bölümleri kırmızı, beyaz, mor, beyaz, sarı ve yeşil renklerdedir. Bitkinin oval şekilli olan yaprak kısımları yeşil renkli, yaprak kenarları düz ya da testere dişi gibidir. Şalgam bitkisinin çiçek sapları parlak sarı bazen de beyaz renkte olabilmektedir. Şalgam bitkisi tohum aracılığıyla çoğaltılmaktadır. Bu tohumlar, direkt olarak bitki için ayrılan alana serpilip, ekilir. Şalgamın ekim zamanları genellikle ilkbahar ayları olan mart ve nisan; sonbaharda ise ağustos sonu ile eylül başı gibi ekilir. Tohumlar belirlenmiş alana ya serpme şeklinde ekilir sonra ise bu yetişen tohum fidelerinde seyreltme işlemi yapılır. Ayrıca belirlenen sıralar üzerindeki tohumlar, 15–25 cm aralıkla ve 1–2 cm olarak belirlenen derinliğe ekilmektedir.

Şalgam, ılık, serin mevsimleri seven bir bitkidir. Fakat aşırı soğuk havalara karşı diğer sebzelerden daha dirençli olmasından ötürü ülkemizde soğukça bölgelerde de kolaylıkla yetiştirilir. Bu bitki, sıcaktan ve kuraklıktan hiç haz etmez. Toprak türü yönüyle pek ayrımcı olmayan şalgam bitkisi, çok hafif ya da çok ağır topraklar haricinde, her çeşit toprakta yetişebilir. Fakat bu bitkiden en iyi verim derin, geçirgen ve organik madde bakımından zengin olan kumlu veya killi topraklardan alınmaktadır. Şalgam, suyu oldukça seven bir bitkidir. Yaz aylarının sıcak ve kurak zamanlarında, düzenli bir şekilde sulanması gerekmektedir. Şalgam bitkisinin, iyi gelişebilmesi ve bitkiden yüksek miktarda ürün verimi elde edilmesi için iyi yanmış çiftlik gübreleri ile azot ve fosfat barındıran kompoze fenni gübrelere ihtiyaç vardır. Şalgamın potasyum ihtiyacı, diğer kök sebzelerin potasyum ihtiyacından daha azdır. Şalgam bitkisinin tohumları ekildikten yaklaşık olarak 3-4 ay sonra hasat edilecek hale gelmektedir. Bitkinin kök kısımları ise elle ya da çapa ile hasat edilebilir. Ayrıca şalgam bitkisinin tohumları lahananın tohumlarına çok benzediğinden, satın alırken yanılmamaya dikkat edilmelidir. Şalgam turpları B, C vitaminleri, kalsiyum, potasyum demir yönünden zengin bir besin maddesidir. Şalgam ülkemizde özellikle Güney Doğu ve Doğu Akdeniz bölgelerinde yaygın olarak tüketilen bir bitkidir. Şalgam adlı kırmızı renkli içecek bu turp çeşidinden yapılmaktadır. Özellikle Adana ve Tarsus'un ünlü şalgamı olarak bilinen şalgam suları birçok derdin dermanı olarak sağlık açısından oldukça faydalıdır.