Şalgam Suyu; Türk mutfağınahas birçok yiyecek ve içecek vardır. Genellikle bu yiyecek ve içecekler ilk olarak yerel bölgelerde tanınmış, sonra tüm Türkiye genelinde tanınmış en son olarak da dünyaya tanınmış ve yayılmıştır. Bunlardan biri de şalgamdır. Turpgillerden olan şalgam bitkisinden şalgam suyu elde edilir. Rengi kırmızı, bulanık olmakla beraber tadı da ekşimsidir. İsteğe göre ister acılı ister acısız şalgam bulunmaktadır. Şalgam suyuna bu acı tadını vermek içinse süs biberi turşusunun suyunu katarak yaparlar. Burada dikkat edilmesi gereken şalgam acıyla karıştırıldıktan sonra çok bekletilmeden tüketilmelidir. Tadının bozulmaması için acıyı şalgamı tüketmeden hemen önce eklemek en doğrusudur. Şalgam suyunun ayrılmaz bir diğer kardeşi de kırmızı havuçtur. Hem yapımı aşamasında kullanılır hem de şalgamın ikramı sırasında beraberinde bardak içerisinde ikrama sunulur. Çukurova'ya has bir içecek olan şalgam suyuna Tarsus ve Adana 'da sadece şalgam denilmektedir. Sizlere hikayesini anlattığımız şalgam suyu, Güney Doğu ve Doğu Akdeniz bölgelerine ait bir içecek olmakla beraber, kebaplı yemeklerin yanında olmazsa olmazlarından olan bir içecek olarak Türk insanının damak tadı haline gelmiştir.
İlk olarak Ermeniler tarafından yapıldığı söylenen şalgamın anavatanı Tarsus olarak bilinmekle beraber patentide buraya aittir. Mayalanma süreciyle hazırlanan bir içecek olduğundan plastik şişelerde bozulma riski daha yüksektir ve bu yüzden cam şişeler daha çok tercih edilir. Bizde bu yazımızda şalgam suyunu yararlarını, zararlarını ve yapım aşamasını ele alarak anlatmak istedik.
Şalgam Suyunun Yapım aşaması
Yapımında şalgam, kırmızı havuç, bulgur unu, tuz, maya ve su kullanılarak yapılan şalgam suyunun fermantasyonu iki basamakta gerçekleşmektedir.
Birinci basamak; Ekşi maya, tuz ve su ile karıştırılarak bulgurun hamur haline getirilmesiyle olan aşamadır.
İkinci basamak; Bulgurun su ile ekstaraksiyonu sonucu elde edilen sıvının, dilimlenmiş şalgam ve kırmızı havuçla fermanta edilmesiyle olan aşamadır.
Şalgamın Suyunun Faydaları Nelerdir?
İnsan sağlığı için çokça faydası vardır. Bunları şu şekilde sayabiliriz.
B grubu vitaminleri içerdiğinden sinirleri yatıştırarak sakinlik sağlar.
Karaciğer ve mideye faydalıdır.
Yapısındaki potasyum, kalsiyum ve demirden dolayı diş ve kemik yapısını kuvvetlendirir.
Afrodizyak özelliği de vardır.
Acı ve ekşimsi tadıyla iştahı oldukça açar.
Saçlardaki beyazları gidermek için haşlanmış suyuyla saçlar yıkanır.
İçerdiği laktik asit sayesinde sindirimi kolaylaştırır.
100 gram şalgamda 20 kalori vardır ve A–B–C vitamini içerir. Kalp, damar ve göz sağlığı için faydalıdır.
İdrar söktürücü, nikris ağrılarına, romatizma, mafsal şişliklerine, böbrek kumu ve taşının dümsine, dolama, kan çıbanı, apse, egzama, donma, ergenlik sivilceleri, göğsü yumuşatıcı, akciğer ve bronşları temizler, boğaz iltihabına, pekliğe, şeker hastalarına verilir.
Yapısındaki süt asidi, fosfor, kalsiyum ve potasyum toksinleri atmaya yardımcı olarak stresi önler ve sinirleri yatıştır.
Şeker ve vitamin yönünden çok zengin olan şalgam bitkisi arsenik, kalsiyum ve madeni tuzlar içermektedir. Kansızlık için ideal bir ilaç olup, yaprakları da kökü kadar faydalıdır. Kökünde de kalsiyum bakır, demir ve iyot vardır.
Sindirim güçlüğünü gidermek için kökü haşlanıp içilir. Nikris hastalığına da iyi gelir.
Bazı cilt hastalıklarına merhem gibi kullanılan şalgam suyu akciğer ve bronşları da temizler. Ayrıca pekliği giderir.
El ve ayağı donanlara şalgamın lapası yapılıp sürülür. Ayrıca da vücuttaki şişlikleri gidermek için üstüne konur.
Yaşlıların ayak üşümelerini gidermek için; kalın, etlice soyulmuş, 2 şalgamın kabuğu, 1 çay bardağı ısırgan otu ile 1 litre suda haşlanıp haftada 2 gün bu suyla ayaklar yıkanır.
Şalgamın Suyunun Zararları Nelerdir?
Belirli zararları yoktur. Tansiyon hastası olanlar fazla kullanmamalılar.